مالیات بر ارث نوعی مالیات مستقیم است که بر دارایی‌های فرد متوفی پس از فوت او تعلق می‌گیرد. این مالیات زمانی پرداخت میشود که وراث قصد دارند اموال و دارایی‌های متوفی را به خود یا دیگران منتقل کنند. به عبارت دیگر، زمانی که شخصی فوت می‌کند و اموالی از او به بازماندگانش می‌رسد، سازمان امور مالیاتی کشور از این اموال مالیات دریافت می‌کند. خوشبحتانه روشنگران کاسپین اینجاست تا مالیات بر ارث را به طور کامل به شما عزیزان توضیح دهد.
فهرست:
- مالیات بر ارث چیست؟
- موارد مشمول مالیات بر ارث
- نرخ مالیات بر ارث
- هدف از وضع مالیات بر ارث
- مراحل پرداخت مالیات بر ارث
- نکاتی در خصوص مالیات بر ارث
- چکیده
مالیات بر ارث چیست؟
همانطور که بالاتر هم توضیح دادیم مالیات بر ارث نوعی مالیات مستقیم است که از ماترک (اموال و دارایی) متوفی به هنگام انتقال به ورثه دریافت میشود.
موارد مشمول مالیات بر ارث
1. اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول:
- سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار
- سهام و سهم‌الشرکه و حق تقدم آنها
- حق‌الامتیاز و سایر اموال و حقوق مالی
- انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی
- املاک و حق واگذاری محل
- اموال و دارایی‌های متعلق به متوفای ایرانی که در خارج از کشور واقع شده
2. وجوه و حقوق مالی:
- وجوه بازنشستگی و وظیفه، پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت
- بیمه‌های اجتماعی و وجوه پرداختی توسط مؤسسات بیمه یا کارفرما
- هدایای غیرمعوض
3. نقل و انتقالات بلاعوض:
- نقل و انتقالاتی که در دو سال قبل از فوت به صورت صلح عمری، رجعی، معوض و هبه انجام شده باشد.
نرخ مالیات بر ارث
نرخ این مالیات بر اساس طبقه وراث و ارزش ماترک تعیین میشود. ارزش ماترک توسط اداره امور مالیاتی با توجه به قیمت روز اموال و دارایی‌ها تعیین میشود. مبلغ مالیات با اعمال نرخ مالیات به ارزش ماترک محاسبه میشود.
طبقات وراث:
- طبقه اول: شامل پدر، مادر، زن، شوهر، فرزندان و نوه‌ها.
- طبقه دوم: شامل اجداد، برادر، خواهر، عمو، عمه، خاله و دایی.
- طبقه سوم: شامل سایر اقوام نسبی و سببی.
معافیت‌های مالیات بر ارث:
- مبالغی که از ماترک به اشخاص عام‌المنفعه مانند بیمارستان‌ها، مدارس، کتابخانه‌ها و… واگذار میشود.
- مبالغی که از ماترک به خزانه‌داری کل کشور برای مصارف عام‌المنفعه واگذار میشود.
- مبالغی که از ماترک به ورثه در طبقه اول تا میزان معافیت‌های مقرر در قانون مالیات‌های مستقیم واگذار میشود.
هدف از وضع مالیات بر ارث
توزیع عادلانه ثروت
با اخذ مالیات از ثروت‌های بزرگ، دولت می‌تواند از آن برای کمک به اقشار کم‌درآمد و توسعه خدمات عمومی استفاده کند.
کاهش نابرابری اقتصادی
در واقع این نوع مالیات می‌تواند به کاهش تمرکز ثروت در دست افراد محدود و ایجاد توازن اقتصادی در جامعه کمک کند. یکی از مهم‌ترین اهداف آن، تعدیل ثروت و کاهش نابرابری اقتصادی در جامعه است. با وضع این مالیات، از تمرکز ثروت در دست افراد معدود جلوگیری شده و ثروت به طور عادلانه تری در جامعه توزیع می شود.
تأمین منابع مالی برای دولت
یکی از منابع درآمدی دولت است که از آن برای ارائه خدمات عمومی مانند آموزش، بهداشت و درمان و… و زیرساخت ها استفاده میشود.
تشویق به کار و تولید
برخی معتقدند که مالیاتی که برای ارث تعیین میشود می تواند انگیزه افراد برای کار و تولید را افزایش دهد. زیرا افراد می دانند که در صورت فوت، ثروت آنها به طور کامل به وارثانشان نخواهد رسید و بخشی از آن به عنوان مالیات به دولت تعلق می گیرد.
جلوگیری از فرار مالیاتی
مالیات بر ارث می تواند به جلوگیری از فرار مالیاتی کمک کند. زیرا افراد ثروتمند نمی توانند ثروت خود را به طور کامل به وارثانشان منتقل کنند و بخشی از آن را باید به عنوان مالیات به دولت بپردازند.
مراحل پرداخت مالیات بر ارث
شما باید ابتدا با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و ارائه مدارک لازم، گواهی انحصار وراثت را دریافت کنید. باید ظرف یک سال از تاریخ فوت متوفی، اظهارنامه مالیات را در سامانه امور مالیاتی تکمیل و ارسال کنید. در این اظهارنامه، باید اطلاعات مربوط به اموال و دارایی های متوفی، وراث و سهم هر یک از وراث ذکر بشود .
اداره امور مالیاتی پس از دریافت اظهارنامه، اموال و دارایی های متوفی را ارزیابی می کند. در این مرحله، کارشناسان اداره امور مالیاتی با مراجعه به محل سکونت متوفی و بررسی مدارک و اسناد، ارزش اموال و دارایی های او را تعیین می کنند.
پس از ارزیابی اموال و دارایی های متوفی، مالیات بر ارث با توجه به نرخ های مصوب و سهم هر یک از وراث محاسبه می شود. وراث باید ظرف 60 روز از تاریخ ابلاغ مفاصا حساب مالیات بر ارث، نسبت به پرداخت آن به اداره امور مالیاتی اقدام کنند.
مدارک لازم برای پرداخت مالیات بر ارث
- گواهی انحصار وراثت
- اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی وراث
- اصل و تصویر مدارک مربوط به اموال و دارایی های متوفی
- اظهارنامه مالیات
نکاتی در خصوص مالیات بر ارث
- وراث یا نماینده قانونی آنها موظف هستند ظرف مدت 6 ماه از تاریخ فوت متوفی، اظهارنامه مالیات را به اداره امور مالیاتی محل سکونت متوفی ارائه دهند.
- وراث موظف هستند مالیات متعلق را ظرف مدت یک سال از تاریخ فوت متوفی پرداخت کنند.
- در صورت عدم ارائه اظهارنامه یا پرداخت مالیات بر ارث در موعد مقرر، جریمه به وراث تعلق می‌گیرد.
چکیده
در این مقاله با مالیات بر ارث و موارد دیگر مربوط به آن آشنا شدیم. در صورت نیاز به مشاوره، میتوانید از خدمات یک کارشناس مالیاتی استفاده کنید. برای اطلاعات دقیق‌تر در مورد قوانین و مقررات مالیات بر ارث، میتوانید به وب‌سایت سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنید. مقاله پیشنهادی ما به شما مقاله مالیات صادرات و واردات و قوانین آن است که میتوانید مطالعه کنید.
