مالیات بر خانه های خالی نوعی مالیات است که به واحدهای مسکونی تعلق می گیرد که بیش از 120 روز در سال خالی باشند. هدف از وضع این مالیات، افزایش عرضه مسکن در بازار و کاهش احتکار و سفته بازی در این بخش است. امروز گرد هم آمده ایم تا ببینیم که این نوع از مالیات تاثیری در اوضاع بازار مسکن دارد یا خیر؟ با روشنگران کاسپین برای دریافت پاسخ این سوال همراه باشید.
فهرست مطالب:
- مالیات بر خانه های خالی چیست؟
- نرخ مالیات
- مشمولین مالیات بر خانه های خالی چه کسانی هستند؟
- مزایای مالیات بر خانه های خالی
- تاثیر مالیات بر خانه های خالی بر قیمت مسکن
- چکیده
مالیات بر خانه های خالی چیست؟
قانون مالیات بر خانه های خالی در سال ۱۳۹۹ به منظور تنظیم بازار مسکن و افزایش عرضه واحدهای مسکونی، به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از سال ۱۴۰۰ اجرایی شده است.
نرخ مالیات
نرخ مالیات بر خانه های خالی بر اساس سال و نوع واحد مسکونی به شرح زیر است:
- سال اول:
- واحدهای مسکونی لوکس: 6 برابر مالیات بر دارایی
- واحدهای مسکونی غیرلوکس: 3 برابر مالیات بر دارایی
- سال دوم:
- واحدهای مسکونی لوکس: 12 برابر مالیات بر دارایی
- واحدهای مسکونی غیرلوکس: 6 برابر مالیات بر دارایی
- سال سوم و به بعد:
- واحدهای مسکونی لوکس: 18 برابر مالیات بر دارایی
- واحدهای مسکونی غیرلوکس: 9 برابر مالیات بر دارایی
حالا یک مثال میزنیم:
فرض کنید یک خانه لوکس دارید و مالیات عادی آن 10 میلیون تومان است.
- سال اول: باید 60 میلیون تومان مالیات بدهید.
- سال دوم: باید 120 میلیون تومان مالیات بدهید.
- سال سوم و به بعد: باید 180 میلیون تومان مالیات پرداخت کنید.
یادتان باشد هر چه بیشتر خانه تان را خالی بگذارید، باید جریمه بیشتری هم پرداخت کنید.
معافیت ها:
- واحدهای مسکونی در حال ساخت
- واحدهای مسکونی که به دلیل حوادث غیرمترقبه غیرقابل سکونت شده باشند
- واحدهای مسکونی که به دلیل اختلافات ملکی یا قضایی بلااستفاده مانده باشند
- واحدهای مسکونی که در تعهد قانونی دستگاه های دولتی و عمومی برای احداث تأسیسات عمومی باشند
- واحدهای مسکونی که در اختیار اشخاص حقوقی دولتی و عمومی قرار داشته باشد
مالیات خانه های خالی توسط سازمان امور مالیاتی کشور وصول می شود. مالکان واحدهای مسکونی موظفند اطلاعات مربوط به املاک خود را در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت کنند. عدم ثبت اطلاعات در این سامانه، جریمه به دنبال خواهد داشت.
مشمولین مالیات بر خانه های خالی چه کسانی هستند؟
- واحدهای مسکونی واقع در شهرهایی با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر
- واحدهای مسکونی که محل سکونت اصلی یا فرعی مالک نباشند
- واحدهایی که از تاریخ صدور گواهی پایان کار آنها بیش از یک سال گذشته باشد (در پروژههای انبوهسازی این مدت به بیش از ۱۸ ماه میرسد)
- واحدهایی که حداقل چهار ماه از تاریخ ثبت سند آنها گذشته باشد
- واحدهایی که حداقل چهار ماه در اجاره نباشند (مستاجر اقامتگاه اصلی داشته باشد)
- واحدهایی که توسط مالک در سامانه معاملات املاک وزارت راه و شهرسازی ثبت نشده باشند
مزایای مالیات بر خانه های خالی
- خانه های بیشتری برای اجاره یا خرید وجود خواهد داشت: صاحبان خانه ها به جای اینکه خانه هایشان را خالی نگه دارند، تمایل بیشتری به اجاره دادن یا فروختن آنها خواهند داشت. این موضوع به نفع مستاجران و خریداران است، زیرا قیمت ها پایین تر می آید و گزینه های بیشتری برای انتخاب خواهند داشت.
- سفته بازی و سوداگری در بازار مسکن کمتر می شود: دیگر کسی فقط به امید افزایش قیمت ها خانه نمی خرد و خالی نگه نمی دارد. این موضوع به نفع خریداران واقعی مسکن است، زیرا دیگر مجبور نیستند با افراد سوداگر رقابت کنند.
- دولت پول بیشتری برای ساخت خانه های ارزان قیمت و کمک به مستاجران خواهد داشت: با دریافت مالیات از خانه های خالی، دولت می تواند از این پول برای ساخت خانه های ارزان قیمت برای افراد کم درآمد و همچنین برای کمک به مستاجران در پرداخت اجاره استفاده کند.
- ثروت عادلانه تر توزیع می شود: صاحبان ثروتمند که خانه های زیادی دارند باید مالیات بیشتری بپردازند، در حالی که افراد کم درآمد از این موضوع سود می برند.
مزیت های اجتماعی
- نابرابری کمتر می شود: افراد بیشتری می توانند صاحبخانه شوند، به خصوص افراد کم درآمد و اقشار آسیب پذیر.
- جامعه پویاتر و پررونق تر می شود: خانه های خالی نشانه ی جامعه ای مرده و غیرفعال هستند. با تشویق صاحبان به استفاده از خانه هایشان، جامعه پویاتر و پررونق تر خواهد شد.
- محیط زیست سالم تر می شود: خانه های خالی می توانند به هدر رفتن منابع و تخریب محیط زیست منجر شوند. با تشویق صاحبان به استفاده از خانه هایشان، مصرف انرژی کمتر و منابع به طور بهینه تری استفاده خواهند شد.
تاثیر مالیات بر خانه های خالی بر قیمت مسکن
موضوع مالیات خانههای خالی و تأثیر آن بر قیمت مسکن، از جمله مباحث پیچیده و چالشبرانگیز در حوزه اقتصاد مسکن و سیاستگذاریهای کلان به شمار میرود. در این خصوص، نظرات کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی مختلف، طیف گستردهای را دربر میگیرد که در ادامه به بررسی اجمالی آنها میپردازیم.
استدلالهای موافقان:
-
کاهش سوداگری و سفتهبازی: وضع مالیات بر خانههای خالی، انگیزه سوداگری و احتکار واحدهای مسکونی را به منظور کسب سودهای نامشروع از طریق افزایش قیمتها، کاهش میدهد. این امر به افزایش عرضه مسکن در بازار و متعاقباً تعدیل قیمتها به نفع مصرفکنندگان واقعی و متقاضیان مسکن منجر خواهد شد.
-
افزایش عرضه مسکن: با وضع مالیات بر خانههای خالی، مالکان این واحدها به منظور رهایی از پرداخت مالیات، ترغیب به عرضه آنها در بازار میشوند. این امر به افزایش تنوع و گزینههای انتخابی برای متقاضیان مسکن و در نهایت، تعدیل قیمتها در اثر رقابت بین مالکان، منجر خواهد شد.
-
تامین منابع مالی برای دولت: درآمد حاصل از مالیات خانههای خالی، میتواند به عنوان منبع درآمدی جدید برای دولت تلقی شده و در راستای تأمین مالی پروژههای عمرانی، حمایتی و رفاهی، به خصوص در حوزه مسکن، به کار گرفته شود.
استدلالهای مخالفان:
-
افزایش اولیه قیمت مسکن: در کوتاهمدت، وضع مالیات بر خانههای خالی ممکن است به افزایش قیمت مسکن منجر شود. مالکان این واحدها در واکنش به این قانون، به منظور جبران مالیات پرداختی، ممکن است قیمت اجاره یا فروش واحدهای خود را افزایش دهند.
-
عدم تناسب با تقاضای واقعی: برخی معتقدند که وضع مالیات بر خانههای خالی، صرفاً بر عرضه مسکن تأثیر میگذارد و به تقاضای واقعی مسکن که از عوامل متعددی همچون شرایط اقتصادی، تورم و قدرت خرید متقاضیان نشأت میگیرد، توجهی ندارد.
-
پیچیدگیهای اجرا: شناسایی و مشمول مالیات کردن واحدهای مسکونی خالی، فرآیندی پیچیده و مستلزم صرف هزینه و زمان considerable از سوی نهادهای دولتی است. همچنین، احتمال عدم همکاری و ارائه اطلاعات نادرست از سوی مالکان این واحدها، چالشهای اجرایی این قانون را افزایش میدهد.
جمعبندی:
تاثیرگذاری مالیات خانههای خالی بر قیمت مسکن، به عوامل متعددی همچون شرایط اقتصادی کلان، نرخ تورم، میزان تقاضا و عرضه مسکن، و نحوه اجرای این قانون بستگی دارد. به طور کلی، وضع مالیات بر خانههای خالی میتواند به عنوان ابزاری برای تنظیم بازار مسکن، کاهش سوداگری و افزایش عرضه مسکن تلقی شود. با این حال، برای اتخاذ تصمیم نهایی در خصوص وضع این مالیات، نیاز به بررسی دقیقتر و موشکافانهتر ابعاد مختلف آن و انجام مطالعات و پژوهشهای لازم در این زمینه وجود دارد.
لازم به ذکر است که تجارب سایر کشورها در زمینه وضع مالیات بر خانههای خالی و نتایج حاصله از آن، میتواند راهگشای سیاستگذاران و تصمیمگیران در ایران باشد. امید است که این تحلیل مختصر، دیدگاه روشنتر و جامعتری از موضوع پیچیده مالیات خانههای خالی و اثرگذاری آن بر قیمت مسکن ارائه داده باشد.
چکیده
در این مقاله سعی کردیم تا مالیات بر خانه های خالی و تاثیر آن در قیمت مسکن را خدمت شما شرح دهیم. انتظار می رود که اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی در بلندمدت، به نفع مردم و اقتصاد کشور باشد. در صورت هرگونه اطلاعات در رابطه با این مالیات میتوانید به سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.